Droga do Tokio 2020. Marzenia sportowców, a rzeczywistość w czasie kryzysu.

W jaki sposób sportowcy wyczynowi poradzili sobie z bezprecedensowym przełożeniem Igrzysk Olimpijskich w Tokio 2020 oraz z towarzyszącymi temu wyzwaniami pandemii COVID-19? Jaką rolę w tym procesie odegrały narodowe i międzynarodowe organizacje sportowe? Odpowiedzi na te pytania przynosi najnowsze badanie autorstwa dr Hee Jung Hong (University of Stirling) oraz dr Grzegorza Botwiny (Uniwersytet Warszawski), prezesa Institute for Sport Governance, opublikowane w czasopiśmie Physical Culture and Sport. Studies and Research.
Cel badania Tokio 2020
Badanie miało na celu zrozumienie, w jaki sposób sportowcy wyczynowi przygotowujący się do Igrzysk Olimpijskich w Tokio 2020 radzili sobie z wyzwaniami spowodowanymi decyzją Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego (MKOl) o przełożeniu igrzysk oraz pandemią COVID-19. Autorzy skupili się nie tylko na indywidualnych strategiach radzenia sobie w tym bezprecedensowym okresie, ale również na analizie kontekstowej doświadczeń sportowców w różnych kontekstach społecznych i środowiskach sportowych.
Jednym z kluczowych elementów badania była ocena wsparcia organizacyjnego oferowanego przez sportowe organy zarządzające, takie jak narodowe komitety olimpijskie (NOC) oraz krajowe federacje sportowe (NGB), w tym niezwykle trudnym i wymagającym czasie.
Metodologia
W badaniu zastosowano metodę częściowo ustrukturyzowanych wywiadów, przeprowadzonych z 16 sportowcami wyczynowymi z Polski, Portugalii i Korei Południowej. Uczestnicy byli przedstawicielami różnych dyscyplin olimpijskich – od lekkoatletyki po pływanie i taekwondo. Część z nich była już zakwalifikowana do Tokio 2020, inni przygotowywali się do kwalifikacji.
Analiza zebranego materiału została przeprowadzona metodą analizy tematycznej, pozwalającą uchwycić zarówno wspólne wzorce, jak i indywidualne różnice w doświadczeniach sportowców.
Kluczowe wnioski
Analizując bezpośredni i praktyczny wpływ przełożenia Igrzysk i pandemii COVID -19 na sportowców wyczynowych, badanie dostarcza empirycznych dowodów na ich potrzeby.
Indywidualne strategie radzenia sobie z sytuacją kryzysową:
Sportowcy wykazali się dużą odpornością psychiczną, stosując m.in. wyznaczanie krótkoterminowych celów, rutynę i samoobserwację emocji. Wielu z nich postrzegało kryzys jako szansę na rozwój osobisty, regenerację lub pracę poza sportem.
Wsparcie organizacyjne:
Zauważono wyraźne różnice między krajami. Sportowcy z Portugalii oceniali wsparcie NOC i federacji jako skuteczne i oparte na dobrej komunikacji oraz stabilnym finansowaniu. W Polsce i Korei Południowej wskazywano na braki w informacjach i ograniczony dostęp do wsparcia psychologicznego. Zawodnicy podkreślali, że emocjonalne wsparcie ze strony organizacji jest równie istotne co wsparcie materialne.
Społeczne źródła wsparcia:
Trenerzy, rodziny, partnerzy i bliscy znajomi odegrali kluczową rolę jako źródło motywacji i bezpieczeństwa. Silne relacje interpersonalne pomagały sportowcom funkcjonować w czasie niepewności i ograniczeń.
Wnioski praktyczne dla świata sportu
Wyniki badania mają istotne znaczenie dla zarządzania sportem w warunkach kryzysowych. Autorzy podkreślają, że:
- Organizacje sportowe (NOC, NGB) powinny rozwijać strukturalne mechanizmy wsparcia psychologicznego dla sportowców – dostępne nie tylko ad hoc, ale na stałe.
- Komunikacja z zawodnikami musi być regularna, transparentna i empatyczna, szczególnie w momentach dużej niepewności.
- Tworzenie spójnych systemów wsparcia (psychicznego, finansowego, informacyjnego) zwiększa szansę na to, że sportowcy zachowają wysoki poziom przygotowania nawet w obliczu globalnych kryzysów.
Niewątpliwie badanie daje rzadką możliwość spojrzenia na Igrzyska Olimpijskie z perspektywy sportowców – ich emocji, wyzwań i potrzeb w sytuacji kryzysowej. Pokazuje, jak ważne jest wsparcie psychologiczne, sprawna komunikacja i zrozumienie, że sukces sportowy zaczyna się nie tylko na boisku, ale także w strukturach organizacyjnych. Zachęcamy do lektury pełnego artykułu –obowiązkowa pozycja dla wszystkich, którym leży na sercu dobro sportu wyczynowego.
Szczegóły publikacji
- Tytuł: Postponed Olympic Dreams: High-Performance Athletes’ Experience in Coping with Postponed Tokyo 2020 Olympic Games
- Autorzy: dr Hee Jung Hong (University of Stirling), dr Grzegorz Botwina (Uniwersytet Warszawski)
- Czasopismo: Physical Culture and Sport. Studies and Research, 2025, vol. 109